Biorąc pod uwagę ogromne znaczenie, jakie my, podróżnicy, przywiązujemy do tego dokumentu, komiczne jest to, że jeszcze ponad 100 lat temu paszport w ogóle nie istniał. Chociaż to, co dziś znamy jako paszport, zostało stworzone dopiero po I wojnie światowej, w historii istnieją wzmianki o dokumentach, które pozwalały danej osobie przejść z jednej granicy na drugą; granice wyznaczały wówczas królestwa, które dziś w większości nie istnieją.
Prekursorzy
Pierwszy z zapisów pochodzi z 450 r. p.n.e. W Księdze Nehemiasza, mało znanym fragmencie Biblii, znajduje się wzmianka o listach, które perski król Artakserkses przekazał prorokowi, aby ten mógł bezpiecznie przejść do ziemi Judei, dokąd miał się udać, aby odbudować mury Jerozolimy.
W starożytnych Chinach dokument przypominający paszport zawierał nazwisko, wiek i cechy charakterystyczne okaziciela, któremu był wydawany w celu swobodnego poruszania się po obszarach podlegających chińskiej jurysdykcji.
W przypadku średniowiecznego kalifatu islamskiego tylko ci, którzy płacili podatki na rzecz państwa, otrzymywali dokument, który pozwalał im na poruszanie się po państwie i jego poszczególnych regionach.
Z kolei w Europie użycie podobnych dokumentó2 odnotowuje się od około XV wieku. W Wielkiej Brytanii, za panowania Henryka V, król mógł je wydawać praktycznie każdemu, Brytyjczykowi lub nie.
Obecnie paszporty są jednym z najcenniejszych dokumentów nie tylko dla podróżnych, ale dla każdego, kto chce przekraczać granice. Fakt, że niektóre paszporty są bardziej „silne” niż inne, sprawił, że stały się one również cenne, do tego stopnia, że niektóre kraje oferują paszporty z najwyższej półki, jak na przykład Malta, której obywatelstwo można kupić za ponad milion dolarów, nie wspominając już o czarnym rynku fałszywych i skradzionych paszportów. W tym artykule dowiesz się, jak wyrobić paszport.
Kto wpadł na pomysł wynalezienia paszportu?
Dokumenty, które dziś znamy jako paszporty, pojawiły się dopiero po I wojnie światowej. Do tego czasu kraje takie jak Wielka Brytania miały już coś podobnego: złożoną na trzy części i oprawioną kartkę, zawierającą zdjęcie i podpis posiadacza. Jednak w 1920 roku Liga Narodów po raz pierwszy ustanowiła ogólnoświatowy standard dla paszportów, torując drogę temu, co dziś uznajemy za paszporty. Co ciekawe, już rok później Stany Zjednoczone podjęły pierwsze kroki w kierunku wprowadzenia prawa imigracyjnego, ograniczającego napływ imigrantów do kraju, dla którego paszport był niezwykle przydatny w filtrowaniu przybyszów według kraju pochodzenia.